Ngày trả phép trở về đơn vị, tôi khoác ba lô ra đứng ở bãi sông nhìn về nơi làng cũ, một cảm xúc dâng lên trong tôi bồi hồi đến khó tả. Tiếng rì rào của gió như tiếng vọng của ông cha nhắc nhở tôi dưới lớp sóng lúa nhấp nhô kia còn có một dòng sông, dòng sông tuổi thơ. Dòng sông đã gắn bó với tôi với bạn bè cả một thời thơ bé...

Hồi nhỏ không hiểu được vì sao cây gạo chỉ được trồng ở đầu làng hay cuối làng, lớn lên, đi xa, về làng trong mùa tháng Ba mới ngỡ ngàng nhận ra cái màu hoa đỏ thao thiết níu mắt người không thể tách rời đó mang trong mình một ý nghĩa sâu sắc và thiết tha đến thế: cây gạo, cây chứng nhân, cây chỉ đường đưa lối để con người ta còn nhớ chốn trở về...

Đầu năm, Tũn tìm đến thầy bói nổi tiếng nhất vùng hỏi chuyện tình duyên.

... Mẹ tuy không đẻ, không nuôi/ Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong...

Tháng Ba còn được gọi là “Tháng Thanh niên”, bởi có ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26-3). Và sức trẻ tháng Ba dạt dào sức xuân, sức sống, khi thiên nhiên đang vươn dậy đâm chồi nảy lộc biếc xanh. Một màu xanh thắm thiết tươi mới và rạo rực với khát khao mong muốn được hiến dâng, được bồi đắp, được nhân lên tươi mầm sự sống, sức sống.

Một thám tử nói chuyện với đồng nghiệp mình:

Đối với bất cứ ai trong đời, nếu đã từng ít nhất một lần đặt chân đến thăm Hà Nội hoặc sinh sống ở Hà Nội thì Hà Nội – Thăng Long – không đơn thuần chỉ là một cái tên, một địa danh, mà hơn tất thảy, đó còn là Tình Yêu và Nỗi Nhớ. Yêu Hà Nội ngay cả khi đang ở trong lòng thành phố. Và càng yêu day dứt hơn khi phải đi xa…

Ấn tượng sâu đậm nhất trong tôi là những đêm trông trăng phá cỗ Trung Thu của gia đình, hoặc của xóm tôi tổ chức tại sân vận động của trường. Thích và ấn tượng – có lẽ bởi cái không khí đầm ấm đặc biệt của đêm Trung Thu sum vầy bên những người ta yêu quý mang lại.

Tháng Tám mùa Thu luôn đem lại cho lòng người những xúc cảm kỳ diệu. Nên sống sao cho trọn vẹn từng khoảnh khắc để thời gian có qua đi cũng không nuối tiếc điều gì...

Tháng ba về, nắng ửng lên, một chút nắng nhẹ đủ thoa lên đôi má ửng hồng thiếu nữ trong chiếc khăn voan kiều diễm, chiếc áo khoác trên bờ vai mịn... Và đủ để hàng cây hai bên đường khoe lá non lộc biếc ánh lên trong sắc nắng tháng ba. Tôi đi trong màu nắng trong veo có hương thơm của lúa đồng mới cấy, bén rễ xanh non mơn mởn, cảm nhận mình đang chạm vào tháng ba, tháng dùng dằng nhớ nhớ thương thương rộn ràng trong những ngày hội làng.

Tha hương mấy độ tủi thân con/ Dấn bước phiêu du kiếp mỏi mòn/ Kỷ niệm một thời xuân sắc ấy/ Tết quê hoài nhớ mãi trong con

Cuộc sống xa nhà gần mười năm đủ để tôi nhận ra một điều rằng, thời điểm nỗi nhớ nhà, nhớ ba mẹ, nhớ khu vườn tuổi thơ ắp đầy kỷ niệm dậy lên trong tôi nhiều nhất, cồn cào và mãnh liệt nhất chính là những ngày này, khi những tia nắng yếu ớt đủ gọi về một ban mai tươi mới. Và làn mưa đã dễ chịu hơn, không làm đất trời xám xịt lại. Không gian ấy đưa tôi về ngày xưa, nơi tôi cùng với tuổi thần tiên bắt đầu náo nức ngóng chờ ngày sẽ mang đến bên mình nhiều nhất yêu thương.