Xin hỏi: Bây giờ em muốn làm giấy khai sinh cho con em ở Việt Nam thì cần những giấy tờ gì? Cách làm ra sao? Em được biết phải có giấy xác nhận của bệnh viện nơi em sinh con, nhưng giấy xác nhận này em đã mang đến địa phương nơi em sống để làm khai sinh cho con em nên hiện em không còn giữ nữa. Tuy nhiên em có thể xin giấy xác nhận nơi em sống là em đã sinh con vào thời điểm này và đã làm giấy chứng sinh cho con em ở địa phương nơi em sống, thì có được không ạ? Mong Tòa soạn giúp trả lời thắc mắc của em.
* Trả lời:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 16 Luật quốc tịch Việt Nam 2008, đã được sửa đổi, bổ sung năm 2014 (“Luật quốc tịch”): Trẻ em khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là công dân nước ngoài thì có quốc tịch Việt Nam, nếu có sự thỏa thuận bằng văn bản của cha mẹ vào thời điểm đăng ký khai sinh cho con.
Do đó, các con của bạn sẽ có quốc tịch Việt Nam nếu tại thời điểm khai sinh cho trẻ, bạn và chồng bạn đã có thoả thuận bằng văn bản về việc trẻ có quốc tịch Việt Nam.
Vì thông tin bạn cung cấp không đầy đủ, nên chúng tôi giả định rằng bạn đã đăng ký khai sinh cho trẻ tại Nhật Bản với quốc tịch Nhật Bản và mong muốn trở về Việt Nam khai sinh cho trẻ để trẻ có thêm quốc tịch Việt Nam. Theo đó, với quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Nhật Bản, chúng tôi trả lời bạn như sau:
1. Về đăng ký khai sinh cho trẻ:
Theo quy định của pháp luật hộ tịch Việt Nam, về nguyên tắc, mỗi sự kiện hộ tịch của cá nhân chỉ được đăng ký một lần. Do đó, con bạn đã đăng ký khai sinh tại Nhật Bản thì không được tiếp tục đăng ký tại Việt Nam.
(Điều 1, khoản 2 Điều 4, Điều 49, Điều 50, Khoản 1 Điều 96 Nghị định 158/2005/NĐ-CP về việc đăng ký và quản lý hộ tịch, đã sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 06/2012/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực; điểm đ Mục 1.II Thông tư 01/2008/TT-BTP hướng dẫn thực hiện Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch do Bộ Tư pháp ban hành).
Để trẻ có quốc tịch Việt Nam, bạn phải làm thêm thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam cho trẻ (khoản 2 Điều 16, Điều 19 Luật quốc tịch Việt Nam). Thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam cho trẻ, bạn tham khảo thêm các câu trả lời của chúng tôi tại mục Hỏi – Đáp tại địa chỉ:
http://quehuongonline.vn/VietNam/Home/Hoi-Dap/Quoc-tich/
2. Về vấn đề song tịch:
Theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 19 Luật quốc tịch Việt Nam, sau khi nhập quốc tịch Việt Nam, trẻ được quyền có hai quốc tịch là quốc tịch Việt Nam và quốc tịch Nhật Bản, và không bị giới hạn về tuổi để được mang cả quốc tịch Việt Nam và Nhật Bản.
Tuy nhiên, Điều 14 Luật quốc tịch Nhật Bản (Luật số 147 năm 1950, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 268 năm 1952, Luật số 45 năm 1984 và Luật số 89 năm 1993) thì lại quy định: Công dân Nhật Bản có quốc tịch nước ngoài sẽ phải lựa chọn quốc tịch trước khi người đó đủ 20 tuổi (nếu việc có quốc tịch nước ngoài là có trước khi họ 20 tuổi) và sự lựa chọn quốc tịch Nhật Bản sẽ được chấp nhận khi người đó có quyết định thôi quốc tịch và lời tuyên thệ theo quy định của Luật Gia đình, trong đó người đó phải cam kết lựa chọn quốc tịch Nhật Bản và từ bỏ quốc tịch nước ngoài. Theo đó, con bạn sẽ chỉ có thể có hai quốc tịch Việt Nam và Nhật Bản đến trước khi 20 tuổi. Trường hợp con của bạn lựa chọn quốc tịch Nhật Bản thì con của bạn phải từ bỏ quốc tịch Việt Nam thì mới được chấp nhận là có quốc tịch Nhật Bản.
Để nắm được cụ thể vấn đề song tịch theo quy định pháp luật Nhật Bản, bạn cần tham khảo thêm quy định hiện hành của Nhật Bản về vấn đề này.
Văn phòng Luật sư NHQuang và Cộng sự
B23, Khu Biệt thự Trung Hòa – Nhân Chính,
Thanh Xuân, Hà Nội