Giải đáp về vấn đề thừa kế nhà đất do cha mẹ để lại

Sau đó, chị nuôi tôi đi làm ăn xa mãi đến năm 1975 mới về, rồi lại đi tiếp, hiện không sống chung với gia đình. Năm 1979, em trai tôi (con mẹ kế), cũng đi làm ăn xa và mới lập gia đình, nhưng chưa có con. Năm 1980, chị ruột và 2 em gái tôi (con mẹ kế) đi lấy chồng. Bây giờ, còn vợ chồng tôi cùng sống và chăm sóc cho mẹ kế tôi (khoảng 20 năm).

Tôi cũng đã có gia đình (5 con – 4 nam, 1 nữ); chị ruột có 1 con (là nữ) hiện đang sống tại mảnh đất trong khu vườn của cha mẹ ruột tôi, chỉ ở tạm chưa có quyền sử dụng mảnh đất đang ở.

Cũng vì lý do riêng, tôi chuyển nhượng cho em gái út 1 mảnh đất (6x12m) được sự đồng ý của mẹ kế và em trai tôi với giá 28 triệu, không có giấy bán. Đến bây giờ, em trai tôi về sinh sống và đòi chia đất. Tôi được biết, theo tục lệ ngày xưa, tôi là con trai trưởng phải thờ phụng tổ tiên, còn theo luật hiện hành bây giờ thì mảnh đất ấy phải giải quyết như thế nào, có chia hay không và nếu có thì chia như thế nào, mỗi người bao nhiêu? Mảnh đất này có quyền sử dụng đất đứng tên của tôi.

Xin thành thật cảm ơn!

Trả lời:

Việc em trai ông đòi chia đất là có cơ sở. Bởi vì, theo quy định của Bộ Luật Dân sự hiện hành, em trai ông là người thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố ông (Điều 676 Bộ Luật Dân sự). Trong trường hợp cha ông mất không để lại di chúc thì việc phân chia di sản thừa kế của cha mẹ ông sẽ được chia theo pháp luật.

Khi mẹ ông qua đời, một phần mảnh vườn này là di sản thừa kế của mẹ ông sẽ được chia làm bốn phần: ông, hai người chị và bố ông được hưởng mỗi người một phần di sản thừa kế này. Phần còn lại của mảnh vườn thuộc về bố ông (việc phân chia tài sản của bố và mẹ ông phải căn cứ theo Điều 29 Luật Hôn nhân gia đình năm 1960).

Bố ông lấy vợ thì mẹ kế, các con riêng của bố ông, ông và các chị ông sẽ được hưởng phần di sản thừa kế là mảnh vườn của bố ông để lại.

Tuy nhiên, theo ông trình bày, hiện mảnh đất này có quyền sử dụng đứng tên ông (Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất) thì vấn đề em trai ông đòi chia đất cần phải được xem xét lại. Bởi lẽ, khi tiến hành kê khai cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất, cơ quan có thẩm quyền đã xác định các vấn đề pháp lý liên quan đến mảnh đất, em ông không có ý kiến gì về việc chia di sản thừa kế nên họ đã cấp Giấy Chứng nhận cho ông.  

Theo quy định tại Điều 645 Bộ Luật Dân sự: Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 (mười) năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. Do vậy, em ông đòi chia thừa kế trong thời điểm này là không còn thời hiệu.

Văn phòng Luật sư NHQuang và Cộng sự
B23, Khu Biệt thự Trung Hòa – Nhân Chính,
Thanh Xuân, Hà Nội