Mùi đồng ruộng

Không nghĩ thì thôi, nghĩ lại thấy mình như kẻ du mục xa lạ, lạc lõng và bơ vơ. Có những lúc thèm đến ngây dại, thèm được về bên quê nhà, bên đồng ruộng thân thương!

Quê tôi thuần nông, người dân quanh năm bám đồng ruộng với mỗi năm hai vụ lúa. Đồng ruộng giống như ngôi nhà thứ hai của mọi người. Nhớ những ngày đương mùa vụ, người đi làm đồng đông như trẩy hội. Bình minh chưa kịp hé thì đã nghe tiếng í ới gọi nhau. Trâu bò, thúng mủng, mạ lúa… đã sẵn sàng cho ngày hội mùa cấy bắt đầu. Mùa cấy lúc nào cũng trùng vào hai mùa khắc nghiệt nhất. Vụ hè thu thì nắng như đổ lửa, bước xuống ruộng ngỡ chạm phải nước sôi vừa nấu, cứ thế mà chân tay đen nhẻm, da bong tróc từng mảng. Ngược lại vụ đông thì rét mướt, nước lạnh như băng, chân tay co cóng thâm tím. Ấy vậy mà chưa bao giờ người dân kêu ca lấy một tiếng, có chăng một chút thở dài, trách nhẹ thời tiết.

Hồi đó nhà tôi có nuôi một chú nghé. Nuôi được một năm chú nghé, áng chừng đến tuổi có thể cày kéo, ba tôi nói tôi phụ ba huấn luyện để đỡ tiền thuê cày. Tôi có nhiệm vụ dắt nghé đi trước, ba cầm cày và dây điều khiển phía sau. Chú nghé đang tuổi ăn tuổi lớn, lần đầu làm việc cứ như thanh niên choai choai, sức vóc thì dư nhưng khi vào việc lại chẳng nên cơm cháo gì. Tôi dắt một đường, chú nghé đi một nẻo, ba thì khản cả giọng mà vẫn không ăn thua. Mỗi buổi tập, cả ba, tôi và chú nghé đều lấm lem bùn đất, người mệt lử. Lúc lên bờ nằm xoài người trên cỏ, ngửa mặt nhìn trời cao xanh, hương bùn cạnh bên ngai ngái nồng nồng. Đến cuối vụ, một phần nhờ công tôi mà chú nghé cũng biết cày những đường cày đầu tiên, ba nhìn tôi hài lòng. Chỉ có vậy thôi nhưng kỷ niệm đó khiến tôi nhớ đến nao lòng, nhớ vô cùng tận.

Rồi đến mùa dẫn nước vào ruộng. Hồi đó nước dẫn ban ngày thường khan hiếm, vì ai cũng tranh thủ lấy nước vào ruộng nên chỉ có đêm về sáng là nước dôi ra nhiều. Có hôm tôi đi theo ba ra đồng, dẫn nước. Trong màn đêm quê tĩnh mịch, tiếng ếch nhái kêu, mùi đất khô vỡ vụn trong dòng nước mát, một cảm giác thanh bình chảy khắp cơ thể từ chân lên tới thân và đầu. Cũng chính tại thửa ruộng này, ít ngày sau đó sẽ hồi sinh những hạt mầm, hứa hẹn một vụ mùa bội thu.

Một vụ lúa kéo dài độ 4 - 5 tháng. Mùa gặt luôn là mùa mà tôi mong đợi nhất. Đợi chờ cái hương thơm của lúa tẻ, lúa nếp, của rơm rạ khô sao mà háo hức thế cơ chứ. Anh bạn tôi nói đó là thứ hương quyến rũ nhất trên thế gian. Thế nên cứ mỗi lần đến mùa gặt, anh bạn lại xin công ty nghỉ phép chỉ chạy về quê ít hôm hít hà cho đỡ nhớ.

Hôm rồi tôi về quê, đi ngang cánh đồng đang mùa lúa chín, thật lạ, cái mùi năm xưa vẫn vẹn nguyên tinh khôi như thuở nào. Lòng nao nao xao xuyến đến lạ kỳ. Thật, chẳng có mùi nào bình yên hơn mùi đồng ruộng!

Cao Văn Quyền/ Báo Bạc Liêu